• Nauczanie indywidualne Paweł

        •  

                                                                                                                                                                                                  19.06.2020

          Temat lekcji: Budowa i funkcjonowanie układu dokrewnego.

          przeczytaj proszę temat w podręczniku strona 165- 169.

          Obejrzyj filmy.

          Zapisz notatkę do zeszytu.

          1. Układ dokrewny składa się z gruczołów dokrewnych i wyspecjalizowanych komórek wytwarzających hormony.

          2. Gruczoły dokrewne jako gruczoły wewnątrzwydzielnicze nie posiadają przewodów wyprowadzających, wydzielają hormony bezpośrednio do krwi.

          3. Hormony roznoszone są po całym ciele, ale wpływają tylko na komórki docelowe – na tym polega swoistość ich działania.

          4. Hormony pozwalają na utrzymanie wszystkich procesów fizjologicznych w równowadze.

          5. Niedobór hormonu we krwi spowodowany jest niedoczynnością gruczołu go wydzielającego, a nadmiar – nadczynnością.

                                                                                                                                                                                             19.06.2020

          Temat lekcji: Budowa idziałanie układu wydalniczego.

          Bardzo prosze przeczytaj w podręczniku temat lekcji 153 -158.

          Obejrzyj film

          Zapisz notatkę do zeszytu.

          1. W usuwaniu z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii uczestniczy układ moczowy, skóra i układ oddechowy.

          2. Układ moczowy składa się z nerek, moczowodów, pęcherza moczowego oraz cewki moczowej.

          3. Podstawową jednostką budulcową i czynnościową nerki jest nefron.

          4. W kłębuszku nerkowym zachodzi proces filtracji, w kanaliku nerkowym – proces odzyskiwania substancji potrzebnych organizmowi.

          5. Przesącz osocza krwi powstały w torebce kłębuszka nerkowego to mocz pierwotny.

          6. Nerki regulują ilość wody i stężenie soli mineralnych w organizmie.

           

                                                                                                                                                 29.05.2020                                           

          Temat lekcji: Budowa i rola układu oddechowego.

          Przeczytaj proszę tekst w podręczniku strona 135 - 137, zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi poniżej oraz obejrzyj film i zapisz notatkę do zeszytu.

          Układ oddechowy zapewnia sprawne pobieranie i transport gazów oddechowych – tlenu i dwutlenku węgla, a także wymianę gazową.

           

          Wentylacja płuc oparta na rytmicznych wdechach i wydechach to proces zachodzący bez udziału świadomości. Jej tempo zależy od zawartości dwutlenku węgla we krwi – wzrost jego stężenia zwiększa częstość oddechów. W czasie spoczynku człowiek wykonuje ok. 12‑16 oddechów na minutę, pobierając i usuwając za każdym razem ok. 0,5 l powietrza. Ilość powietrza, jaką są w stanie zmieścić płuca dorosłego człowieka, wynosi zwykle 4500 ml u mężczyzn i 3200 ml u kobiet. Pojemność płuc jest wskaźnikiem wydolności organizmu i zależy od wieku, płci, sprawności fizycznej, palenia papierosów.

          Powstawanie głosu.

          Aby powstały dźwięki mowy, potrzebny jest sprawny układ oddechowy. Zanim coś powiesz, musisz nabrać powietrza. Podczas wdechu wiązadła głosowe są szeroko rozsunięte i nie wydają żadnego dźwięku. W fazie wydechu strumień powietrza jest pompowany przez tchawicę do umieszczonych w krtani, zbliżonych do siebie strun (wiązadeł głosowych), które zaczynają drgać – jak struny w gitarze. Następnie powietrze wpada do jamy gardłowej. Zaraz za językiem, nad krtanią znajduje się ruchoma chrząstka – klapka bezpieczeństwa, która chroni tchawicę (i płuca) przed wpadnięciem pokarmu lub płynu. Kiedy mówisz i jesz jednocześnie, chrząstka może nie zdążyć zasłonić tchawicy i wtedy się krztusisz.
          Z jamy gardłowej, w zależności od pozycji języczka, powietrze wędruje do jamy ustnej albo do jamy ustnej i nosowej. W jamie ustnej znajduje się wiele miejsc artykulacji, które uczestniczą w powstawaniu dźwięków. Są to kolejno: język i podniebieniedziąsłazęby i wargi.
          Każdy człowiek ma specyficzną barwę głosu, którą łatwo odróżnić. Kobiety i dzieci mają zazwyczaj głos wyższy, a mężczyźni niższy.

           

           

          Notatka do zeszytu.

           

          1. Układ oddechowy składa się z górnych i dolnych dróg oddechowych oraz płuc.

          2. W drogach oddechowych znajduje się orzęsiony, produkujący śluz nabłonek, dzięki któremu powietrze jest oczyszczane, nawilżane i ogrzewane.

          3. Głośnia jest miejscem powstawania głosu.

          4.Parzyste płuca stanowią narząd wymiany gazowej.

           

           

          Praca domowa

          Wyjaśnij, na czym polega rola przepony i mięśni międzyżebrowych w wentylacji płuc.

           

           

                                                                                                                                                 29.05.2020 

          TEMAT LEKCJI: Zaburzenia  funkcjonowania układu odpornościowego.

          Przeczytaj bardzo proszę temat lekcji w podręczniku strona 125 - 128, następnie obejrzyj film i zapoznaj si,e z informacjami zamieszczonymi poniżej.

          Choroby z autoagresji (choroby autoimmunologiczne) to choroby , w przebiegu których układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom, co wywołuje chroniczne zapalenie i trwałe uszkodzenia. Choroby autoimmunologiczne mają różne oblicza. Czasem zajmują cały organizm, czasem tylko jeden organ.

          Choroby autoimmunologiczne – mechanizmy powstawania - Artykuły ...

          Zapisz notatkę do zeszytu.

           1. Alergia oznacza nadwrażliwość – nadmierną reakcję organizmu przy kontakcie z alergenami (np. bakteriami, wirusami, środkami chemicznymi, pokarmami, lekami, itp.); jest chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Niemożliwe jest trwałe i całkowite wyleczenie alergii.

          2.  Najczęściej występującymi alergenami w Polsce są:

          a cytrusy,

          b pyłki roślin (np. traw/drzew),

          c  sierść psa lub kota,

          d kurz domowy,

          e jad pszczół,

          f jajka,

          g ryby,

          h orzechy,

          i krowie mleko.

           2.Choroby z autoagresji (choroby autoimmunologiczne) to choroby , w przebiegu których układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom, co wywołuje chroniczne zapalenie i trwałe uszkodzenia. Choroby autoimmunologiczne mają różne oblicza. Czasem zajmują cały organizm, czasem tylko jeden organ.

                                                                                                                                               22.05.2020                

          Temat lekcji: Budowa i funkcjonowanie układu odpornościowego.

          Zapoznaj się bardzo proszę z tekstem w podręczniku strona 121 - 124.

          Obejrzyj film.

          Przepisz notatke do zeszytu.

           1.Podstawowym zadaniem układu odpornościowego jest odróżnienie wroga od swoich własnych komórek. Komórki posiadają na powierzchni specjalne, unikalne białka – antygeny, które działają jak karty identyfikacyjne. Dzięki nim układ odpornościowy identyfikuje bakterie, grzyby, wirusy, toksyny i zanieczyszczenia jako obce i stara się je zniszczyć

          2. Odporność nieswoista stanowi pierwszą linię obrony, zabezpiecza organizm przed wnikaniem czynników chorobotwórczych.

          3. W odporności swoistej udział biorą: makrofagi, limfocyty T, limfocyty B i przeciwciała. Makrofagi pożerają czynnik chorobotwórczy, i w postaci antygenów prezentują go limfocytom

          4. Limfocyty T niszczą zaatakowaną przez patogeny komórkę.

          5.Limfocyty B wytwarzają przeciwciała, które neutralizują czynnik chorobotwórczy.

          5.Przeciwciała zwalczają tylko 1 rodzaj antygenu.

          6.Odporność swoistą organizm wytwarza się w wyniku kontaktu z antygenem (odporność czynna) lub wskutek podania gotowych przeciwciał (odporność bierna).

          7. W wyniku pierwszego kontaktu z antygenem powstają limfocyty T i B, które zapamiętują obraz antygenu i stanowią komórki pamięci, zwalczające szybko dany antygen przy ponownym kontakcie z nim.

          8. Transplantacje polegają na przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z organizmu dawcy do organizmu biorcy w  celu ratowania jego zdrowia lub życia.

          Zadanie.

          Porównaj działanie surowicy i szczepionki.

          Zadanie przyślij na mój adres.

           

                                                                                                                                                  22.05.2020

          Temat lekcji: Układ limfatyczny.

          Przeczytaj bardzo proszę temat lekcji w podręczniku strona 119 i 120. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi poniżej.

          Obejrzyj film.

          Układ limfatyczny. układ chłonny – otwarty układ naczyń i przewodów, którymi płynie jeden z płynów ustrojowych – limfa, która bierze swój początek ze śródmiąższowego przesączu znajdującego się w tkankach. Układ naczyń chłonnych połączony jest z układem krążenia krwi.

           

          Układ limfatyczny (chłonny) - Krążenie - Biologia - Sciaga.pl

          Jedną z głównych funkcji układu chłonnego jest zbieranie nadmiaru limfy z tkanek ciała i transportowanie jej do krwi. Układ limfatyczny odgrywa ważną rolę w odporności organizmu. Pomaga zwalczać wirusy, bakterie i grzyby, które mogą stać się przyczyną infekcji.

          Chłonka, inaczej limfa (łac. lympha), to płyn krążący w układzie limfatycznym.Głównym zadaniem chłonki w organizmie człowieka jest transport białek oraz limfocytów z powrotem z tkanek do układu krążenia.Limfa krąży w naczyniach chłonnych, które wraz z węzłami chłonnymi oraz narządami zbudowanymi z tkanki limfatycznej tworzą układ chłonny (limfatyczny).

          Budowa układu limfatycznego.

           1.naczynia chłonne, które obecne są we wszystkich tkankach organizmu, z wyjątkiem ośrodkowego układu nerwowego, szpiku kostnego, naskórka, chrząstki, a także rogówki. Stanowią one część układu krążenia, a ich głównym zadaniem jest odprowadzenie nadmiaru płynów tkankowych z powrotem do układu krążenia

          2. węzły chłonne, które rozmieszczone są wzdłuż układu naczyń limfatycznych. Największe nagromadzenie węzłów chłonnych znajduje się w obrębie pachwin, pach, szyi a także w jamie brzusznej. Stanowią one część układu odpornościowego człowieka. To w nich są wytwarzane i przesączane do limfy limfocyty T. Są to komórki, należące do leukocytów, a ich głównym zadaniem w organizmie człowieka jest rozpoznawanie i likwidacja komórek zawierających obce antygeny np. wirusy czy bakterie. To właśnie dlatego węzły chłonne ulegają powiększeniu w odpowiedzi na toczący się proces zapalny czy infekcję. Warto zaznaczyć także, że układ limfatyczny jest jedną z dróg przerzutowania nowotworów, a rokowanie pacjentów oraz metodę leczenia często ustala się na podstawie objęcia procesem chorobowym okolicznych węzłów chłonnych.

          3 .narządy limfatyczne, które zbudowane są z tkanki chłonnej. Należą do nich między innymi śledziona, grasica, migdałki, a także wyrostek robaczkowy.

           

          Porównanie układu krwionośnego i limfatycznego.( przepisz do zeszytu )

          wypisz podobienstwa i roznice ukladu limfatycznego i krwionosnego ...

          Zapisz notatkę do zeszytu.

                                                                                                                                                15. 05. 2020

          Temat lekcji: Higiena i choroby układu krwionośnego.

          Przeczytaj proszę w podręczniku wiadomości na stronie 114 – 118.

          Obejrzyj film.

          Notatka do zeszytu.

          1.choroby krwi -  (anemia, białaczka)                   

          2.choroby naczyń krwionośnych -   (miażdżyca, zawał,  nadciśnienie tętnicze)   

          3. uszkodzenie  naczyń - (krwawienia,   krwotoki)     

          4. Podstawowym badaniem diagnostycznym krwi jest morfologia krwi

          5. Choroby układu krążenia stanowią główną przyczynę zgonów w Polsce i na świecie.

          6. Najczęstszą chorobą układu krążenia jest nadciśnienie tętnicze.

          7. Najgroźniejszą chorobą układu krążenia jest miażdżyca.

          8. Właściwa dieta i regularna aktywność fizyczna ograniczają ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.

          9. Pierwsza pomoc w przypadku krwotoku polega na zatamowaniu wypływu krwi i wezwaniu pomocy lekarskiej.

          10.  Krwotok- szybki wypływ krwi z uszkodzonej tętnicy lub żyły.

          ZADANIE DOMOWE.

          Skonstruuj tabelę, w której uwzględnisz choroby układu krążenia, jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zawał serca, oraz sposoby zapobiegania tym schorzeniom.

           

           

                                                                                                                                         15. 05. 2020

          Temat lekcji: Budowa i działanie serca.

          Bardzo proszę przeczytaj w podręczniku strona 110- 113 wiadomości oraz przyjrzyj się dokładnie rysunkom na stronie 110 i 111. 

          Następnie obejrzyj filmy.


          Notatka do zeszytu.(przepisz)
          1. Serce główny narząd układu krwionośnego zbudowany z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca; działa jak pompa ssąco‑tłoczącai wymusza krążenie krwi w naczyniach krwionośnych.

          2. Serce ma kształt stożka i wielkość zaciśniętej pięści. Mieści się w śródpiersiu, za mostkiem, a jego koniuszek skierowany jest lekko w lewo.

          3. W sercu wyodrębnia się 4 jamy: 2 przedsionki (prawy i lewy) oraz 2 komory (prawą i lewą). Między poszczególnymi częściami serca znajdują się przegrody. 

           4.Między przedsionkami a komorami oraz przy wyjściu naczyń z komór znajdują się zastawki. Otwierają się tylko w jedną stronę, więc wymuszają jednokierunkowy przepływ krwi i zapobiegają jej cofaniu.

           5.Praca serca- najpierw krwią doprowadzaną przez żyły wypełniają się oba przedsionki. Gdy przedsionki się kurczą, wypychają krew do komór. Następnie skurczowi ulegają komory i wyrzucają krew z serca do tętnic. Potem serce ma krótki okres spoczynku. Kiedy jest rozluźnione, przedsionki znów wypełniają się krwią.

          6. Tętno to rytm, w jakim krew jest wyrzucana do tętnic przez lewą komorę serca, odpowiada więc skurczom lewej komory. Tętnice na ogół są ukryte pomiędzy tkankami, które dają im ochronę przed urazami i uciskiem.

           

           

           

           

                                                                                                                                            8.05.2020        

          Temat lekcji: Krwiobiegi.

          Przeczytaj proszę informacje w podręczniku strona 106- 109, przyjrzyj się rysunkom. Następnie przepisz notatkę do zeszytu i wykonaj ćwiczenia.

          Teraz obejrzyj film.

          BUDOWA KRWIOBIEGU DUŻEGO I MAŁEGO.

          Układ krążenia - Epodreczniki.pl

          Krążenie krwi – mały i duży obieg krwi

          Mały obieg krwi

          Mały obieg krwi zwany też obiegiem płucnym rozpoczyna się w prawej komorze serca. Z niej wypływa odtlenowana, czyli pozbawiona tlenu krew, która trafiła tutaj z prawego przedsionka serca. Z prawej komory serca poprzez zastawkę pnia płucnego krew tłoczona jest do pnia płucnego, który rozgałęzia się na dwie tętnice płucne: prawą i lewą. Tętnice płucne w płucach rozgałęziają się na coraz drobniejsze tętniczki, które tworzą sieć naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne. Tutaj następuje wymiana gazowa, czyli pobranie tlenu i oddanie dwutlenku węgla. Natlenowana krew powraca żyłami płucnymi do lewego przedsionka serca.

          Duży obieg krwi

          W dużym obiegu krwi zwanym też krążeniem obwodowym natlenowana krew z lewej komory serca (do której trafiła poprzez zastawkę dwudzielną z lewego przedsionka) wypływa najgrubszą tętnica, czyli aortą. Od niej odchodzą odgałęzienia rozchodzące się na tętnice i tętniczki o coraz mniejszej średnicy, które przechodzą w sieć naczyń włosowatych oplatających wszystkie organy. W ten sposób krew dociera do wszystkich komórek ciała, którym dostarcza tlen, a zabiera dwutlenek węgla. Po przejściu przez dany narząd naczynia włosowate przechodzą w żyłki i żyły o coraz większej średnicy. Ostatecznie do prawego przedsionka serca odtlenowana krew z głowy i kończyn górnych jest doprowadzana żyłą główną górną a z pozostałej części ciała żyłą główną dolną.

           

          Naczynie krwionośne część układu krążenia służąca do transportowania krwi przez organizm. Są trzy główne rodzaje naczyń krwionośnych: tętnice (odbierające krew z serca), włośniczki (za pośrednictwem których następuje wymiana substancji między krwią a tkankami) żyły (przenoszące krew z powrotem do serca). Tętnice rozdzielają się na tętniczki i dalej na naczynia włosowate, które z kolei łączą się w żyłki i dalej w żyły.

          ćwicz. 1 

          Wskaż różnicę między tętnicą , a żyłą.

          Ćwicz. 2. 

          Opisz rolę zastawek w żyłach.

          Odpowiedzi na ćwiczenia wyślij na mój adres grazyna_rachwal@wp. pl

           

           

                                                                                                                                       8. 05. 2020           

          Temat lekcji: Budowa i rloa krwi.

          Przeczytaj bardzo proszę w podręczniku temat lekcji strona 103- 105,  następnie przepisznotatkę do zeszytu i wykonaj ćwiczenia.

          Teraz obejrzyj film.

          Notatka

          KREW jest płynną tkanką organizmu, która dostarcza do wszystkich komórek organizmu tlen i substancje odżywcze, pobiera z komórek produkty przemiany materii, w tym dwutlenek węgla, bierze udział w zwalczaniu infekcji, reguluje temperaturę ciała.

          Krew (7% masy ciała - od 4,5 do 6 litrów) składa się z:

          - osocza (54%, w tym głównie woda, poza tym sole mineralne, substancje odżywcze, hormony i gazy);

          czerwonych krwinek (erytrocyty, żyją około 4 miesiące, jest ich 3,5-5,5 mln na cm sześcienny, w ich skład wchodzi hemoglobina – białko, które bierze udział w transporcie tlenu);

          białych krwinek (leukocyty, wytwarzają przeciwciała – białka, które pomagają zwalczać drobnoustroje chorobotwórcze, 4,5-11 tys. na cm3);

          płytek krwi (trombocyty, odpowiedzialne ze krzepnięcie krwi, wytwarzają fibrynogen, 150-450 tys. na cm3).

          Człowiek może mieć jedną z czterech grup krwi: A, B, AB, 0. Decydują o tym antygeny, które znajdują się na powierzchni erytrocytów (antygen A, antygen B). Grupa 0 oznacza brak zarówno antygenu A jak i antygenu B.

          Symbol Rh przy grupie krwi oznacza obecność (+) bądź nieobecność (-) antygenu D we krwi.

          KONFLIKT SEROLOGICZNY: zjawisko, które może wystąpić, gdy ciężarna matka ma grupę krwi Rh(-) a dziecko w łożysku Rh(+). Gdy krew dziecka zmiesza się z krwią matki, na przykład przy powikłaniach porodowych, krew matki zacznie wytwarzać przeciwciała przeciwko antygenowi D (który obecny jest we krwi dziecka). Jeśli przy kolejnej ciąży dziecko również ma we krwi antygen D to przenikająca przez łożysko krew matki zagraża płodowi, gdyż zawarte w niej przeciwciała przeciw antygenowi D powodują sklejanie się krwinek we krwi płodu.

          Ćwicz. 1 

          Ułóż etapy krzepnięcia krwi ( A- E ) w odpowiedniej kolejności. zacznij od etapu oznaczomego literą B.

          A Płytki wydzielają substancję zmieniającą fibrynogen w fibrynę.

          B Naczynie krwionośne ulega uszkodzeniu.

          C Fibryna tworzy sieć, która zatrzymuje komórki krwi.

          D Płytki krwi przyklejają się do brzegów rany.

          E Sieć twardnieje, tworząc skrzep w ścianie naczynia

                                                                                                                          24. 04. 2020                      

           

          Temat lekcji: Higiena i choroby układu pokarmowego.

          Przeczytaj proszę temat lekcji w podręczniku strona 90- 96.

          Przepisz notatkę do zeszytu.

          1 Zasady zdrowego odżywiania się:

          Śniadanie Daje Moc. Ogólnopolski program edukacyjny III EDYCJA ...

          2 Choroby układu pokarmowego.

          Pasożytnicze: owsica, glistnica, tasiemczyca, włośnica.

          Bakteryjne: salmonelloza, zatrucia pokarmowe.

          Wirusowe: zapalenie wątroby WZW – typu A, B, C.

          Nowotworowe: rak jelita grubego, żołądka.

          Wykonaj następujące zadania przepisz do zeszytu.

          Zad. 1.

          Porównaj zapotrzebowanie organizmu na energię ze względu na wymienione kryteria.

          Wstaw znak „< ” lub „>”.

          Płeć:     męska……………… żeńska

          Wiek:   młodzież………….. starsi ludzie

          Rodzaj pracy:   praca umysłowa…………. Praca fizyczna

          Pora roku:       zima ……….. lato

          Klimat:     cieplejszy………… chłodniejszy

           

          Zad. 2.

          Próchnica zębów objawia się stopniowym odwapnieniem i rozpadem tkanki budującej ząb.                    A Podaj przyczynę rozwoju próchnicy zębów.    ………………………………………………………………………………………………………………………………………..............

          B Sformułuj dwie zasady profilaktyki, które pomogłyby zapobiec rozwojowi próchnicy wśród dzieci i młodzieży.

          1 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          2 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

          Zad. 3.

          Wyjaśnij, w jaki sposób można unikać zatruć pokarmowych.

          Zadania proszę odeślij na mój adres grazyna­_rachwal@wp.pl

                                                                                                                                       17. 04. 2020

          Temat lekcji: Budowa i rola układu pokarmowego.

          Bardzo proszę przeczytaj sobie w podręczniku na stronie 85-88 wiadomości dotyczące budowy i roli układu pokarmowego.

          Zapisz notat do zeszytu.

          1 Układ pokarmowy odpowiada za:

          - rozdrabnianie i nawilżanie pokarmu

          - trawienie

          - wchłanianie strawionego pokarmu do krwi

          - usuwanie niestrawionych resztek (defekacje)

          2 Trawienie – rozkład złożonych składników pokarmowych na związki proste przyswajalne dla organizmu.

          3 Budowa układu pokarmowego.

          Przewód pokarmowy

          Gruczoły trawienne

          jama ustna

          ślinianki

          gardło

          wątroba

          przełyk

          trzustka

          żołądek

           

          jelito cienkie

           

          jelito grube

           

           

          4 Enzymy trawienne- substancje o skomplikowanej budowie umożliwiające trawienie składników pokarmowych.

          5 Droga pokarmu:

          Jama ustna - rozdrobnienie i nawilżenie śliną.

          Gardło – uformowany kęs zostaje połknięty.

          Przełyk -  transport pokarmu do żołądka.

          Żołądek – gromadzenie, mieszanie i początkowe trawienie pokarmu.

          Dwunastnica – trawienie pokarmu.

          Dalsza część jelita cienkiego – końcowe trawienie i wchłanianie pokarmu do krwi.

          Jelito grube – wchłanianie wody, soli mineralnych i niektórych witamin, usuwanie niestrawionych resztek pokarmu w postaci kału.

          Zadanie.

          Uzupełnij tabelę.

          Określ, w których częściach przewodu pokarmowego przebiegają czynności wymienione w tabeli. Wstaw znak X w odpowiednich  rubrykach tabeli.

           

          Czynność

          jama ustna

          żołądek

          dwunastnica

          jelito cienkie

          rozdrabnianie mechaniczne pokarmu

           

           

           

           

           

          trawienie cukrów

           

           

           

           

           

          trawienie białek

           

           

           

           

           

          trawienie tłuszczów

           

           

           

           

           

          wchłanianie pokarmów

           

           

           

           

           

           

                                                                                                                                   3. 04. 2020

          Temat lekcji: Witaminy, sole mineralne, woda.

          Przeczytaj proszę zamieszczone poniżej wiadomości.

          Witaminy to substancje niezbędne do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania organizmu człowieka. W większości przypadków nasz organizm nie posiada zdolności do samodzielnego wytwarzania witamin, dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem lub w postaci preparatów farmaceutycznych. W niewielkich ilościach są produkowane w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego (witamina D) lub w przewodzie pokarmowym (witamina K, witaminy z grupy B).

          Rodzaje witamin

          Witaminy ze względu na rozpuszczalność można podzielić na witaminy rozpuszczalne w tłuszczach oraz rozpuszczalne w wodzie. Pierwsza grupa jest o wiele mniej liczna od drugiej.

           

          Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie, muszą być mu nieustannie dostarczane. Bardzo trudno jest je przedawkować, gdyż ich nadmiar jest wydalany z organizmu wraz z moczem i potem.

          Do grona witamin rozpuszczalnych w wodzie należy:

          • witamina C (kwas askorbinowy)
          • witaminy z grupy B
            • witamina B1
            • witamina B2
            • witamina B3
            • witamina B5
            • witamina B6
            • witamina B7 (biotyna, witamina H)
            • witamina B9/B11 (kwas foliowy)
            • witamina B12
          • witamina P

           

          Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

          W odróżnieniu od witamin rozpuszczalnych w wodzie, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach bardzo łatwo jest przedawkować, ponieważ gromadzą się w tkance tłuszczowej organizmu. Do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach zalicza się:

          • witamina A
          • witamina D
          • witamina E
          • witamina K

          Teraz zapoznaj się z rolą witamin, soli mineralnych oraz wody w organizmie człowieka podręcznik strona82, 83, 84.

          Na podstawie tych wiadomości odpowiedz na pytania i wykonaj ćwiczenia. Zapisz je w zeszycie.

          1. Wymień najważniejsze pierwiastki budujące ciało organizmów.
          2. Wymień trzy główne źródła wody dla organizmu człowieka.

          a.

          b.

          c.

          3. pierwiastki wchodzące w skład organizmu człowieka dzielimy na makroelementy i mikroelementy.

          a. przyporządkuj podane pierwiastki do odpowiednich grup.

          Wapń, jod, fluor, magnez, żelazo, fosfor

           

          MAKROELEMENTY…………………………………..

          MIKROELEMENTY…………………………………....

                                                                                                                               27. 03. 2020         

          Temat lekcji: Pokarm- budulec i źródło energii.

          Bardzo proszę przeczytaj sobie następujące zagadnienia w podręczniku strona 75- 80.

          Białka-  główny budulec każdego organizmu.

          Podział białek ze względu na ich rolę:

          Budulcowe

          Receptorowe

          Motoryczne

          Sygnałowe

          Enzymatyczne

          Obronne

          Transportujące


          Węglowodany –dostawcy energii.

          Węglowodory (tłuszcze)- związki wysokoenergetyczne.

          Wykonaj poniższe zadania i zapisz je do zeszytu.

          1. Składniki pokarmowe ze względu na rolę w organizmie dzielimy na:

          A ………………………………………………………………np.

          B ………………………………………………………………np.

          C  .................................................................np                                                                        

          1. Podaj po cztery przykłady produktów, które są głównymi źródłami składników pokarmowych wymienionych w tabeli.

           

          białka

          tłuszcze

          cukry

          1

           

           

           

          2

           

           

           

          3

           

           

           

          4

           

           

           

           

          1. Uzupełnij zdania.

          Pokarmy, które nie zawierają wszystkich niezbędnych aminokwasów, nazywamy -……………………………………………………….. i są one pochodzenia……………………………………………… .

          Pokarmy pełnowartościowe, zawierają wszystkie …………………………………………. egzogenne.

           

          1. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących składników pokarmowych. Wstaw literkę P, jeśli zdanie jest prawdziwe , lub literkę F, jeśli jest fałszywe.

          A Tłuszcze są materiałem zapasowym roślin i zwierząt. …………………..

          B Dla człowieka zdrowsze są tłuszcze zwierzęce niż tłuszcze roślinne. ………………..

          C Błonnik ma dużą wartość odżywczą dla człowieka. ………………………….

          D Cukry dostarczają organizmowi energii ……………………………………….

           

          1. Podaj przykład pozytywnego wpływu błonnika na funkcjonowanie organizmu...................................................................................................................................................... .